Παχυσαρκία και Ανισότητα στην Πρόσβαση της Θεραπείας

Η παχυσαρκία δεν είναι επιλογή ή έλλειψη δύναμης θέλησης — είναι χρόνια, πολύπλοκη και υποτροπιάζουσα νόσος, όπως έχει αναγνωριστεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Παχυσαρκίας (EASO) και τον ΕΟΠΥΥ στην Ελλάδα. Ωστόσο, παρά την ιατρική της αναγνώριση, οι περισσότεροι ασθενείς δεν έχουν ίση πρόσβαση σε θεραπεία, με αποτέλεσμα η ανισότητα στην πρόσβαση να αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της σύγχρονης δημόσιας υγείας.

Η παχυσαρκία δεν είναι απλή συνέπεια του τρόπου ζωής

Η παχυσαρκία προκύπτει από έναν συνδυασμό βιολογικών, γενετικών, περιβαλλοντικών και ψυχολογικών παραγόντων. Οι ορμόνες που ρυθμίζουν την πείνα και τον κορεσμό, η ινσουλινοαντίσταση και η φλεγμονή παίζουν σημαντικό ρόλο. Παρά τα επιστημονικά δεδομένα, πολλοί άνθρωποι εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν στιγματισμό, ακόμη και από επαγγελματίες υγείας, γεγονός που αποτρέπει την αναζήτηση βοήθειας.

Ο κοινωνικός στιγματισμός οδηγεί σε καθυστέρηση διάγνωσης, ψυχολογική επιβάρυνση και αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών.
Η αντιμετώπιση της παχυσαρκίας απαιτεί ενσυναίσθηση και ιατρική καθοδήγηση, όχι ενοχοποίηση

Οι ανισότητες στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα, οι οικονομικοί και γεωγραφικοί παράγοντες επηρεάζουν καθοριστικά την πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας. Πολλοί ασθενείς σε νησιά ή απομακρυσμένες περιοχές δεν έχουν εύκολη πρόσβαση σε ειδικούς ιατρούς, ενώ οι ιδιωτικές θεραπείες συχνά είναι ακριβές και μη αποζημιούμενες. Η έλλειψη ενημέρωσης οδηγεί πολλούς ανθρώπους να μην γνωρίζουν ότι ο ΕΟΠΥΥ αποζημιώνει πλέον συγκεκριμένες θεραπείες για την παχυσαρκία, υπό προϋποθέσεις.

Ο ρόλος του ΕΟΠΥΥ: ποιοι δικαιούνται αποζημίωση

Σύμφωνα με το επίσημο έγγραφο του ΕΟΠΥΥ, που φέρει την υπογραφή της Διοικήτριας Θεανώς Καρποδίνη, η λιραγλουτίδη (Saxenda) αποζημιώνεται υπό συγκεκριμένα ιατρικά κριτήρια.

📋 Τα βασικά κριτήρια αποζημίωσης:

Ηλικία 18 έως 74 ετών
BMI ≥40 kg/m² (νοσογόνος παχυσαρκία)
Εγκατεστημένη καρδιαγγειακή νόσος (όπως στεφανιαία ή περιφερική αγγειοπάθεια χωρίς συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια κατηγορίας IV κατά NYHA)
ή/και σύνδρομο υπνικής άπνοιας που απαιτεί χρήση συσκευής CPAP.

Τι καλύπτει και τι δεν καλύπτει ο ΕΟΠΥΥ

Προς το παρόν, αποζημιώνεται μόνο η λιραγλουτίδη (Saxenda) για συγκεκριμένους ασθενείς με βαριά παχυσαρκία και συνοδά νοσήματα.
Οι νεότερες θεραπείες όπως η σεμαγλουτίδη (Wegovy) ή η τιρζεπατίδη (Mounjaro) δεν αποζημιώνονται ακόμη, αλλά βρίσκονται υπό αξιολόγηση από τις αρμόδιες αρχές.

Η διαδικασία είναι ιατρικά καθοδηγούμενη και απαιτεί εξατομικευμένη προσέγγιση, καθώς η φαρμακευτική αγωγή αποτελεί συμπληρωματικό εργαλείο στη συνολική στρατηγική απώλειας βάρους.

Η σημασία της πολυπαραγοντικής προσέγγισης

Η θεραπεία της παχυσαρκίας δεν περιορίζεται στο φάρμακο.
Περιλαμβάνει:

Ιατρική παρακολούθηση για τον έλεγχο συνοδών νοσημάτων (π.χ. υπέρταση, διαβήτης, υπνική άπνοια).
Εξατομικευμένη διατροφική καθοδήγηση.
Σωματική δραστηριότητα και ενίσχυση του μεταβολισμού.
Διαχείριση στρες και ύπνου, που επηρεάζουν ορμονικά τη ρύθμιση του βάρους.
Ψυχολογική υποστήριξη, για αλλαγή συνηθειών και ενίσχυση κινήτρου.

Αυτή η ολιστική προσέγγιση αποτελεί τη βάση της ιατρικής τρόπου ζωής (Lifestyle Medicine), που έχει αποδειχθεί αποτελεσματική στη μακροχρόνια διατήρηση βάρους.

Η ανισότητα στην πρόσβαση στη θεραπεία

Η άνιση πρόσβαση δεν αφορά μόνο την οικονομική δυνατότητα, αλλά και τη γνώση. Πολλοί ασθενείς δεν γνωρίζουν ότι πληρούν τα κριτήρια για θεραπεία μέσω ΕΟΠΥΥ, ή δεν έχουν ενημερωθεί για τη διαδικασία προέγκρισης. Αυτή η έλλειψη ενημέρωσης δημιουργεί ένα φαύλο κύκλο: όσοι έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη, παραμένουν χωρίς θεραπεία. Η ισότιμη πρόσβαση στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας είναι θέμα δικαιοσύνης στην υγεία — όπως ακριβώς η πρόσβαση σε θεραπείες για υπέρταση ή διαβήτη.

Πώς μπορεί να βοηθήσει ο Γενικός Ιατρός

Ο Γενικός/Οικογενειακός Ιατρός είναι ο πρώτος σύμμαχος του ασθενούς.
Μπορεί:

Να υπολογίσει τον Δείκτη Μάζας Σώματος (BMI) και να εκτιμήσει τους κινδύνους για την υγεία.
Να καταγράψει τις συννοσηρότητες που επιτρέπουν την έγκριση από τον ΕΟΠΥΥ.
Να καθοδηγήσει τον ασθενή στη διαδικασία προέγκρισης και να παρακολουθεί την πρόοδο.
Να προσφέρει ιατρική καθοδήγηση για ασφαλή και αποτελεσματική απώλεια βάρους

Μελλοντικές προοπτικές

Η αναγνώριση της παχυσαρκίας ως χρόνιας νόσου από τον ΕΟΠΥΥ αποτελεί σημαντικό βήμα.
Στο άμεσο μέλλον, αναμένεται η ένταξη νέων θεραπειών (όπως σεμαγλουτίδη και τιρζεπατίδη) στο σύστημα αποζημίωσης, διευρύνοντας την πρόσβαση σε περισσότερους ασθενείς. Η ελπίδα είναι ότι η ισότητα στη θεραπεία θα γίνει κανόνας και όχι εξαίρεση.

Συμπέρασμα

Η παχυσαρκία είναι ιατρική κατάσταση που απαιτεί επαγγελματική φροντίδα, όχι ενοχές. Η ίση πρόσβαση στη θεραπεία αποτελεί δικαίωμα κάθε πολίτη. Στο ιατρείο μας, αξιολογούμε εξατομικευμένα κάθε περίπτωση και μπορούμε να παραπέμψουμε τους ασθενείς μέσω ΕΟΠΥΥ, ώστε να λάβουν τη φαρμακευτική τους αγωγή με ελάχιστο κόστος, εφόσον πληρούν τα κριτήρια.
👉 Κλείστε ραντεβού σήμερα για να αξιολογήσουμε αν δικαιούστε τη θεραπεία και να ξεκινήσετε το δικό σας ιατρικά καθοδηγούμενο πρόγραμμα απώλειας βάρους.

Disclaimer:
Οι παραπάνω πληροφορίες παρέχονται αποκλειστικά για εκπαιδευτικούς σκοπούς και δεν υποκαθιστούν την ιατρική συμβουλή. Παρακαλούμε συμβουλευτείτε τον θεράποντα ιατρό σας για να καθορίσετε το καλύτερο θεραπευτικό πλάνο για τις δικές σας ανάγκες